Cùng tìm hiểu nên thành lập công ty hay hộ kinh doanh?

Thành lập công ty hay hộ kinh doanh đều có những ưu điểm riêng. Vì thế, nếu bạn là một startup và đang phân vân không biết nên thành lập công ty hay hộ kinh doanh thì đừng bỏ qua bài viết dưới đây. Dịch vụ Thuế 24h sẽ cung cấp những thông tin hữu ích, giúp bạn có được góc nhìn bao quát nhất.

Quy định chung về thành lập công ty hay hộ kinh doanh cá thể

Đăng ký thành lập công ty

Theo khoản 10 Điều 4 Luật Doanh nghiệp 2020: “Doanh nghiệp là tổ chức có tên riêng, có tài sản, có trụ sở giao dịch, được thành lập hoặc đăng ký thành lập theo quy định của pháp luật nhằm mục đích kinh doanh”. Cá nhân/ tổ chức có thể đăng ký thành lập một trong những loại hình doanh nghiệp: Công ty TNHH một thành viên; công ty TNHH hai thành viên trở lên; công ty hợp danh; công ty cổ phần và doanh nghiệp tư nhân với cơ quan đăng ký kinh doanh.

Ưu điểm của loại hình này đó là có tư cách pháp nhân (trừ doanh nghiệp tư nhân), được xuất hóa đơn VAT, không giới hạn số lượng lao động, dễ dàng huy động vốn từ các cá nhân/ tổ chức khác. Do đó, cá nhân/ tổ chức có dự định kinh doanh đa dạng ngành nghề với quy mô lớn thì nên thành lập công ty. 

Đăng ký hộ kinh doanh cá thể

“Hộ kinh doanh do một cá nhân hoặc các thành viên hộ gia đình đăng ký thành lập và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với hoạt động kinh doanh của hộ.” – Quy định tại Điều 79 Nghị định 01/2021/NĐ-CP về Đăng ký doanh nghiệp. 

Trái ngược với thành lập công ty, hộ kinh doanh là loại hình kinh doanh đơn giản, có quy mô nhỏ và dễ quản lý. Do đó, rất phù hợp với những cá nhân/ hộ gia đình có nhu cầu kinh doanh nhỏ lẻ như: salon gội đầu, cắt tóc; mở cửa hàng tạp hóa; cho thuê nhà ở; cửa hàng bán mỹ phẩm; cửa hàng ăn uống…. Hơn nữa, khi đăng ký hộ kinh doanh cá thể không cần xuất hóa đơn giá trị gia tăng (VAT) và con dấu tròn pháp nhân.

Đặc điểm của loại hình công ty và hộ kinh doanh

Thành lập công ty

Ưu điểm:

• Có tư cách pháp nhân (ngoại trừ doanh nghiệp tư nhân);
• Không giới hạn số lượng lao động, ngành nghề kinh doanh, quy mô kinh doanh rộng;
• Dễ dàng huy động vốn từ bên ngoài;
• Dễ dàng mở rộng phạm vi sản xuất kinh doanh thông qua việc thành lập văn phòng đại diện, chi nhánh, địa điểm kinh doanh;
• Chủ sở hữu chỉ chịu trách nhiệm hữu hạn trong phạm vi số vốn đã góp vào doanh nghiệp (trừ doanh nghiệp tư nhân);
• Không phải lấy tài sản cá nhân để chịu trách nhiệm cho nghĩa vụ của doanh nghiệp; 
• Đối với hoạt động bán hàng, công ty đáp ứng được nhu cầu xuất hóa đơn giá trị gia tăng VAT cho khách hàng và được khấu trừ 10% thuế giá trị gia tăng.

Nhược điểm: 

• Công việc kế toán phức tạp, đòi hỏi phải đúng luật, đúng chuẩn mực kế toán và đúng hạn;
• Doanh nghiệp phải đóng nhiều loại thuế với mức thuế suất cao;
• Phải thực hiện đúng luật và đầy đủ các chính sách cho người lao động như bảo hiểm, thai sản. 

Hộ kinh doanh cá thể

Ưu điểm: 

• Dễ quản lý, số lượng lao động ít. 
• Công việc sổ sách, chứng từ kế toán đơn giản. 
• Nộp thuế khoán ít, thủ tục không phức tạp.

Nhược điểm:

• Hộ kinh doanh có quy mô kinh doanh nhỏ, không có tư cách pháp nhân nên hạn chế việc mở rộng kinh doanh/ huy động vốn. 
• Chủ hộ kinh doanh phải chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình.
• Không xuất được hóa đơn giá trị gia tăng nên hạn chế đối tác mua bán và không được khấu trừ tiền thuế như doanh nghiệp. 

Vậy nên mở công ty hay hộ kinh doanh?

Có lẽ, sau khi tham khảo các thông tin trên, bạn đã phần nào tìm ra lời giải đáp cho chính câu hỏi của mình rồi đúng không nào! Tùy thuộc vào nhu cầu, quy mô và khả năng tài chính của mình để lựa chọn loại hình phù hợp.

Theo đó, nếu bạn có định hướng phát triển hoạt động kinh doanh mở rộng quy mô trong tương lai thì việc mở công ty sẽ là lựa chọn tốt nhất. Mặt khác, nếu chỉ kinh doanh nhỏ lẻ với số vốn nhỏ thì thành lập hộ kinh doanh là lựa chọn phù hợp. 

Bên cạnh đó, trường hợp bạn có định hướng mở rộng mô hình kinh doanh của mình trong tương lai nhưng hiện tại chỉ có số vốn ít. Lúc này, bạn có thể bắt đầu kinh doanh bằng hình thức hộ kinh doanh cá thể. Sau khi đã có đủ vốn thì tiến hành thủ tục chuyển đổi từ hộ kinh doanh cá thể sang mô hình công ty, doanh nghiệp.